Klaas Houwen
Begin vijftig schat ik hem. Hij blijkt al 58 te zijn. ‘Vroeger als kind schatten ze mij juist altijd ouder. Ik was groot voor mijn leeftijd. Om vuurwerk te kopen was dat handig. Als veertienjarige kon ik gemakkelijk doorgaan voor iemand van achttien.’
Door Anne Helmus
Hoe noordelijker ik kwam hoe beter ik me voelde
Ik ben graag onder de mensen
Kamer functioneel ingericht Ik ontmoet Klaas in de gezellige inloopruimte van Wonen Helpman. ‘Het was nooit mijn bedoeling om bij Lentis terecht te komen, toch is het zo gelopen.’ Op mijn vraag of het leuk is om een foto van hem te maken op zijn kamer zegt hij: ‘Op mijn kamer is niets te zien en echt geen leuk decor voor een foto. Mijn kamer is heel functioneel en praktisch ingericht. Sommige medebewoners hebben er echt iets van gemaakt en hebben het zo ingericht dat ze hun hele leven hier kunnen blijven. Ze voelen zich hier veilig en op hun plek. Het is mijn bedoeling om uiteindelijk weer op mezelf te gaan wonen.’ Ik werd boos en ging door het lint Klaas is een groot deel van zijn leven magazijnbediende geweest. ‘Via productiewerk rolde ik erin en ben ik een opleiding voor dat werk gaan doen. Ik ben precies en systematisch, ook is het lekker fysiek werk. Je moet proactief kunnen handelen en initiatiefrijk zijn. Goed kunnen organiseren is ook van belang. Je moet steeds nieuwe ruimte creëren omdat er voortdurend nieuwe zendingen binnen komen. Rond 1998 ben ik vanuit Groningen richting randstad gegaan. Heb vooral op plekken in de buurt van Amsterdam gewoond en gewerkt. Dat was niet altijd gemakkelijk. Regelmatig vroeg ik me af: ‘Is dit normaal zoals de mensen hier met elkaar omgaan?’ Ik had veel strijd op de werkvloer. Het leek wel een soort cultuurclash tussen een jongen uit het noorden en de mensen uit het westen. Regelmatig gebeurde er weer iets. Ik dacht dan: ‘Wat is dit hier voor een zootje, wat willen jullie?’ Ik werd dan boos en ging dan door het lint en schold iedereen en alles verrot. Als je weggestuurd wilt worden dan moet je dat vooral doen. Dus bij de volgende werkplek begon ik de boel op te kroppen en daar ging ik me ook niet beter door voelen. Achteraf bekeken weet ik dat het aan mij lag. Op een gegeven moment ontplofte mijn huwelijk en ik kwam daardoor op straat te staan. Ik heb toen een week op straat geslapen, via via kwam ik terecht in de opvang voor daklozen. Ik had net een vast contract en de financiële middelen om een camper te kopen. Daar heb toen een paar jaren in gewoond.’ Klaas parkeerde zijn rijdende woning op allerlei plekken. Zijn werkgever vond het allemaal niet geweldig. Een werknemer die geen vaste woon- en verblijfplaats heeft is een beetje een grijs gebied. Maar omdat Klaas zijn werk goed bleef doen maakte hij er geen punt van.
Illustratie José Bakker
Het maakte me allemaal niet zoveel meer uit ‘Op een gegeven moment liep ik vast. Het bedrijf waar ik werkte ging sluiten en ik raakte in een dip. Ik had het helemaal gehad met alles. Ik wilde weer terug naar het noorden. Ik trainde mezelf om met weinig voedsel toe te kunnen tijdens het wandelen, voordat ik de tocht naar Groningen ging maken. Ik begon maar te lopen en was in een heel depressieve stemming. Het maakte me allemaal niet zoveel meer uit. Ik ging ervan uit dat ik misschien wel ergens zou sterven onderweg. Ik liep vijf tot zes uur per dag op een boterham. Gek genoeg was ik tijdens het lopen niet depressief. En mijn stemming werd steeds beter naarmate ik noordelijker kwam. Toen ik in de buurt van Groningen kwam dacht ik: ‘Kennelijk is het mijn tijd nog niet.’ Toen ik in Groningen aan kwam zocht ik contact met mijn familie. Ze vingen me goed op. Via de huisarts kwam ik in contact met Lentis en kwam ik via een opname in Zuidlaren hier in de BW. Het wijkteam heeft me op het spoor gezet om vrijwilligerswerk te gaan doen bij de voetbalclub Oranje Nassau. Ik verzorg daar onder andere een deel van het wedstrijdschema. Dat is elke keer een heel gepuzzel. Je moet vijftig wedstrijden een plek en tijdstip geven. Dat moet dan allemaal kloppen. Het juiste veld en tijdstip. Ook verzorg ik de weekbrief met informatie van de KNVB. Dit werk doe ik met veel plezier en het levert veel leuke contacten op. Ook maak ik de ruimte schoon en verricht ik allerlei voorkomende werkzaamheden. Ik ben graag onder de mensen en krijg er een positief gevoel door. Door de coronacrisis viel het vrijwilligerswerk bij de voetbalclub weg en ook een deel van mijn andere activiteiten. Ik ben daardoor wel wat in een isolement geraakt en zakte wat weg. Ik probeer het nu wat beter aan te pakken en zorg dat ik actief blijf en contact houd met de ander.’
Eerst het een dan het ander Om weer zin in zijn leven te ervaren is Klaas zich in Jezus en Boeddha gaan verdiepen en kwam tot de ontdekking dat hun leer dicht bij elkaar ligt. Beetje hetzelfde verhaal. Beiden geven hem steun in zijn leven. ‘Hoe je met de dingen om moet gaan moet je zelf uitvissen. Niet aan het handje. Sommige mensen zien door Jezus het licht. Dat kunnen ook dwaallichten zijn,’ zegt Klaas met een lach. Klaas heeft inmiddels veel geleerd over zichzelf. ‘Langetermijn doelen geven mij stress. Bij mij werkt het het best om sociaal en emotioneel kleine stapjes te nemen. Eerst het ene dan het andere. Ik heb een vaste dagindeling en verschillende activiteiten over de week verdeeld. In het kader van mijn behandeling volg ik gesprekstherapie en PMT (psychomotore therapie). PMT heb ik zelf aangevraagd omdat dat goed bij mij werkt. Door de therapie ben ik er onder andere achter gekomen dat ik getraumatiseerd ben door wat ik in mijn leven heb meegemaakt. Als ik uit zo’n therapiesituatie kom kan ik niet direct iets anders doen maar loop ik een poosje rond om het allemaal op me in te laten werken. Deelname aan de Proza- en Poëziegroep is voor Klaas ontspanning. Met de wekelijkse opdracht is hij wel een tijdje zoet. Naar aanleiding van de wekelijkse opdracht mijmert hij dagelijks over wat hij aan zijn gedicht kan toevoegen. De opdracht:’ Met het hoofd in de wolken’, leverde het hiernaast gepubliceerde gedicht op.
De hemel in mijn hoofd De hemel in mijn hoofd zo hoog Met sterren op lichtjaren afstand Het duizelt mij God zij geloofd Voel ik me met alles verwant Met planten die eeuwig groeien Dieren in soorten en maten Seizoenen die zachtjes vervloeien Mijn goddelijke geest nooit verlaten Met beide benen op aarde staan Door najaars prachtige kleuren Sporen mij aan om verder te gaan Kan verkeren kan gebeuren Als hemelshoog het stralend blauw De brandende pijn laat verdwijnen En in het licht daar zie ik jou Zo mooi als je bent verschijnen Wapperend met je wijde rokken Van oogverblinde schoonheid De adem in mijn keel doet stokken Intens gevoel van eeuwigheid Te wandelen langs dat zonnige pad Vrij van zin en vol van hoop Zo kan het soms voorkomen dat Ik met mijn hoofd in de hemel loop