Strategische Koers past
bij de mens
Door Rense Schuurmans
Je bent zo goed in het iedere dag opnieuw omgaan met wat aan onvoorspelbaarheid op je pad komt dat je niet eens de moeite neemt om stil te staan bij het feit dat veel anders is gegaan dan je van tevoren verwacht had, zo gaat het bijna altijd*. Dit vermogen tot improviseren is maar goed ook, want in de toekomst kijken is niet mogelijk. Overigens, je probeert het toch. Je maakt plannen, je probeert vooruit te sturen, met je bezigheden van nu om in de toekomst een wens uit te laten komen, soms jaren later. Zo zit de mens in elkaar. Je begint een studie, je sluit een vriendschap, je spaart voor een huis. Je zorgt voor richting, perspectief, duidelijkheid en continuïteit. Een bedrijf, ons bedrijf Lentis, doet hetzelfde. In dit geval probeert een georganiseerde groep mensen, met een verscheidenheid aan functies, een plan te maken dat goed voelt: eigentijds belangrijk, waarbij gedegen onderzoek het wint van mening. Tegenwoordig is dat, samengevat in een notendop, de complexe psychiatrie uitgeoefend in de natuurlijke leefomgeving in samenwerking met alle betrokkenen. Deze moderne strategische koers geeft houvast, toont waar we mee bezig zijn, met waarom en hoe.
Een georganiseerde groep mensen, met een verscheidenheid aan functies, probeert een plan te maken dat goed voelt
Andere omstandigheden, in andere tijden vereisten een andere aanpassingskoers. In de jaren ‘50 werd herstel verwacht bij opname in het gesticht. Richting, perspectief, duidelijkheid en continuïteit was gericht op uitbouw van de gestichts-functie. In dit geval personeelswerving door onder meer huizenbouw op het terrein voor het management en bouw van een nieuw modern ziekenhuis, het Zuiderpaviljoen op het landgoed Dennenoord. Vijftig jaar later kwam de maatschappelijke wind uit een andere hoek: de zorg diende niet langer te worden gegeven op een afgelegen landelijk gesitueerd ziekenhuisterrein, maar in de directe leefomgeving van de patiënt, in een gezondheidscentrum in de stedelijke omgeving. De strategische koers richtte in alle facetten de blik naar buiten: de patiënt is dapper, een mens met kwaliteiten als ieder ander (in plaats van een zielig schepsel), bouwen op diverse locaties, medewerkers in de regio. Aanpassen zit in onze genen, dat doen we gewoon. De kracht van hierover nadenken, de strategische koers, is dat we niet blind aanpassen, maar wikken en wegen, dat we ons verstand, de wetenschap, gebruiken om het waardevolle te behouden in de plaatsvindende veranderingen. Niets zo waardevol dan te leren van de fouten van onze al slimme voorgangers. Dat is pas een echt slimme koers.
*Het bijna vanzelfsprekende vermogen tot aanpassing verdwijnt als de raderen in hoofd en/of lijf anders gaan draaien dan gewoonlijk het geval is, dan ervaren en voelen we anders, dat geeft al snel vervelende spanning.