Annabel Adema maakt kunst van ‘ons’ brein
In de voormalige strokartonfabriek De Toekomst in Scheemda, toonbeeld van vergane industriële glorie, was eindexamenwerk te zien van studenten van de Academie Minerva. Een van de exposanten is Annabel Adema. Ze studeert Illustratie en Animatie binnen de richting Design.

Tekst en foto's Anne Helmus


‘Annabel presenteert haar spel Braingame. Het speelbord van het spel ziet er kleurig en aantrekkelijk uit. Ze is afgestudeerd. Ze gaat als zelfstandig illustrator werken. Annabel: ‘Ik studeer ook Neurobiologie en ben nu bijna op de helft van die studie. Het lijkt me het mooist om over neurobiologische thema’s kunst te maken. Ik heb een spel en een animatiefilm gemaakt met als thema het brein. Ik ben er onder andere op gekomen omdat veel mensen in mijn omgeving mentale aandoeningen hebben. Door de studie neurobiologie zag ik ook dat mentale aandoeningen fysiek zijn. Ik bedacht dat het interessant zou zijn om dat aan te tonen. Daar is veel onderzoek naar gedaan: Bepaalde onderdelen van het brein zijn actiever of juist minder actief, dan bij iemand die zich gezond voelt. Een deel van het spel is ook op mijn omgeving geïnspireerd. Als ik aan die mensen uitleg wat er in hun brein omgaat als ze bijvoorbeeld depressief zijn, vinden ze dat wel heel interessant. Van een gebroken been kun je een foto maken en dan zie je wat er aan de hand is. Door dit spel zie je een soort foto van je brein. Ik had een jaar om te werken aan het werkstuk voor het eindexamen. Het eerste halfjaar heb ik vooral besteed om onderzoek te doen en veel over het onderwerp te lezen. Daarna heb ik in een half jaar het spel uitgewerkt zoals het hier voor ons ligt.’ Het spel ligt voor Annabel uitgestald op een witte tafel. De bezoekers die langs komen kijken allemaal geïnteresseerd naar het speelbord. Ze krijgt veel complimenten en vragen. ‘Veel mensen hebben wel wat met dit onderwerp. Veel volwassenen en jongeren hebben mentale problemen. Het is herkenbaar. Mijn medestudenten weten dat ik het brein heel interessant vind en waren dan ook niet erg verrast dat ik hier mee kwam. Ze vonden het wel bij me passen. Voordat het spel in deze vorm tot stand kwam ging ik eerst onderzoeken wat er in het brein gebeurt bij een mentale aandoening. Daar ging ik over lezen en heb er veel tekeningen bij gemaakt. Zo langzamerhand groeide het uit tot een groot spel. Het spel is niet heel gemakkelijk, maar wel te doen. Ik heb het al een aantal keren met mensen gespeeld. Die waren enthousiast. Het is best een competitief spel. Twee teams strijden tegen elkaar. Het ene team moet het brein gelukkig en gezond zien te houden, terwijl het andere team een mentale aandoening aan het creëren is. Dit doen de teams door het plaatsen en weghalen van autootjes waardoor een breinroute sterker of zwakker wordt. Door het gebruik van een speciale dobbelsteen mogen beide teams een autootje weghalen of eentje plaatsen. Door tijdens de spelrondes steeds een kaart te pakken kan het team dat aan de beurt is bijvoorbeeld door middel van de kaart ‘takelwagen’ een autootje weghalen.

In een gezond brein is er sprake van gelijkmatige normale activiteit. Bij bijvoorbeeld een verslaving zie je een verhoogde activiteit in bepaalde gebieden van de hersenen (zie plaatje). Het team dat dat deel van het brein wil ‘verzieken’ moet zorgen dat op dit gebied zoveel mogelijk autootjes geplaatst worden. Door middel van het pakken van kaarten wordt dit bevorderd of voorkomen. Het team dat het brein gezond en blij moet houden verdedigt het gebied onder dezelfde condities.’ Annabel presenteert haar spel en animatiefilm met veel succes hier in De Toekomst. Ze hoopt dat ze uitgenodigd wordt op congressen en symposia waar de hersenen centraal staan. Ze denkt hierbij aan de Psychiatrie en allerlei Neurowetenschappen.