Heleen Bult over Leefstijl in het Hofje in Stadskanaal
Met kleine stapjes kun je veel bereiken
Door Jannie Strijk
Voor een oplettende voorbijganger is het direct duidelijk dat er bij het Hofje in Stadskanaal aandacht is voor leefstijl. Je ziet de aandacht voor gezonde voeding terug in de minigroentetuintjes op poten bij de ingang. De aandacht voor beweging wordt duidelijk door de fitnessapparaten in de gemeenschapsruimte en onder het afdak buiten. En binnenkort zal ook de entree nog worden aangepakt, zodat dat een groenere en ontspannen uitstraling heeft. Drijvende kracht achter de leefstijlactiviteiten in het Hofje is Heleen Bult.
Heleen heeft altijd al interesse in voeding en gezond leven gehad. De cursus leefstijlcoach - met veel aandacht voor positieve gezondheid en leefstijl- was haar dan ook op het lijf geschreven. Ze was bij de eerste lichting medewerkers die hiervoor door Lentis Leefstijl werden opgeleid. Voorwaarde was dat je er ook op je afdeling mee aan de slag ging. En dat deed Heleen met veel enthousiasme. ‘Het is echt mijn passie.’ Inmiddels is ze ook aanspreekpunt voor het Lentis Leefstijlkuurtje. Langzaam begonnen ‘Leefstijl heeft veel aspecten: van voeding en beweging tot zingeving en adviseren.’ En voor al deze onderdelen is in het Hofje aandacht. ‘Ik ben langzaam begonnen met grondoefeningen, ontspanningsoefeningen, een proeverijtje.’ Het proeverijtje met zelf bereide voeding was bedoeld om kennis te maken met gezonde voeding. ‘Koken zonder pakjes en zakjes. Geen vla na, maar yoghurt met vruchten. Nu is iedereen eraan gewend en zoeken ze soms zelf recepten.’ Heleen adviseert bewoners hierover en kookt ze soms mee. En op de woensdag maakt ze voor haar collega’s een maaltijdsalade. Op vraag van bewoners Ook bewegen stond vanaf het begin op het menu. ‘Al snel startten we met wandelgroepjes. Er was een bewoner die heel bang was om te vallen. Eerst liepen we een rondje rond het Hofje en nu loopt die al vijftig minuten alleen. Een collega loopt hard met een cliënt. Alle collega’s wandelen met bewoners. Al lopend krijg je een heel ander gesprek. Het praat ook gemakkelijker. En we doen grondoefeningen in de gemeenschapsruimte. Alles gebeurt op vraag van de bewoners.’ Gedrag veranderen Heleen schoolde zich verder: ze werd beweegconsulent en ook collega Jolien is inmiddels beweegconsulent. Leefstijl is vaak jarenlang ingesleten. Gedragsverandering is lastig. ‘Ik ben heel blij met kleine stapjes.’ Via het Bronsfonds werd er een abonnement voor de sportschool aangeschaft om bewoners te stimuleren om ook buiten het Hofje te gaan sporten. ‘Een cliënt gaat nog steeds naar de sportschool, maar voor veel bewoners zijn er toch teveel prikkels. Daarvoor moet je laagdrempeliger vormen zoeken. We motiveren ze daarom om hier aan de slag te gaan. We hebben hier nu hometrainers, crosstrainers, een tafeltennistafel en een loopband. Zo maakten we de drempel voor bewegen lager. En je kunt het zo goed stimuleren. Daarom doe ik zelf ook altijd mee.’ Leefstijlactiviteiten en positieve gezondheid zijn onderdeel van het woonbegeleidingsplan in het Hofje. ‘Ik ben ook in gesprek met het FACT over een nieuw leefstijlprogramma.’
Ik volg de meeste adviezen op Een van de bewoners schuift nog even aan in de gemeenschapsruimte. Alhoewel de hele groep vindt dat ze heel gezond bezig zijn, is zij de enige die er wel iets meer over wil vertellen. ‘Ik eet gezonder en ik beweeg veel meer.’ In haar familie werd veel gesport, maar bij haar was er door een blessure een kink in de kabel. Daardoor was ze jarenlang niet meer actief. Maar dat is veranderd. ‘Ik wandel nu drie middagen in de week een half uur tot 50 minuten. Daar moet ik dan wel anderhalf uur van bijkomen, maar ik doe het wel. En ook de boodschappen doe ik op de fiets.’ Heleen doet het goed, vindt ze. ‘Ik volg de meeste adviezen op. Ik eet gezond. Nu eet ik Griekse yoghurt met muesli en lijnzaad. En bij het koken worden we begeleid door Heleen.’
Kleine stapjes Met leefstijl kun je met kleine stapjes veel bereiken. ‘Als je met de één een stapje vooruit zet, dan gaat de rest ook mee. En als je dan een doel behaalt, dan gaan andere dingen ook gemakkelijker. Je doet positieve ervaringen op. Door een gezondere leefstijl heb je ook meer energie om andere dingen aan te pakken.’ Gestimuleerd door de teamleider Bij de leefstijlactiviteiten is de stimulerende rol van de teamleider heel belangrijk. ‘Bianca (Nieland, red.) staat er heel erg achter. Daardoor hebben we de apparaten kunnen aanschaffen. Zij geeft ons de tijd en ruimte om ons te scholen en om er aandacht aan te besteden. Zo word ik bijvoorbeeld de woensdag extra ingepland voor leefstijl.’ Heleen doet nu een externe cursus vitaliteitscoach en gewichtsconsulent. ‘Dan leer je werken volgens de schijf van vijf en coachen op gedragsverandering. Bij deze cursus is er ook aandacht voor slaap- en stressmanagement, zingeving en vitaliteit.’ Nog zoveel te winnen Heleen zou graag volledig aan de slag gaan als leefstijlcoach. ‘Om mensen individueel te begeleiden. Met leefstijl kun je snel kleine zichtbare stapjes zetten. Dat is merkbaar herstel. Het zou mooi zijn als er bij ieder FACT-team een leefstijlcoach zou worden toegevoegd.’ Er valt nog veel te winnen als het gaat om langer en beter leven. ‘Over het algemeen is de levensverwachting van de groep mensen met ernstige psychiatrische problemen 10 tot 15 jaar lager dan de gemiddelde levensverwachting. Dus daar is veel winst te halen.’